Sensorische Integratie wordt ook wel zintuiginformatieverwerking of prikkelverwerking genoemd.
We nemen waar met onze zintuigen. Informatie komt binnen door te zien, te horen, te voelen, te ruiken en te proeven. Ook door te bewegen met ons lichaam en via de evenwichtsorganen in onze oren.
De binnenkomende informatie wordt gefilterd op belangrijkheid en daarna verwerkt door het brein en het zenuwstelsel. Vervolgens zijn we in staat om er op een goede manier op te reageren en zetten we de verwerkte informatie om in een bewegingsactie. Iedereen doet dat op zijn eigen wijze en binnen zijn eigen mogelijkheden.
Sensorische informatieverwerking is de basis waardoor wij waarnemen en motorisch handelen. Het bepaalt onze manier van leren (leerstrategie) en beïnvloed onze emoties en gedrag. De manier waarop zintuiginformatie wordt verwerkt is echter niet voor iedereen hetzelfde!
Informatie kan te sterk binnenkomen en wordt door het brein als onveilig beschouwd. Of prikkels zijn juist te weinig sterk waardoor het brein binnenkomende signalen niet oppikt. Hierdoor verloopt de sensorische integratie niet adequaat.
Problemen met sensorische informatieverwerking komt voor op alle leeftijden en wordt zichtbaar in gedrag, het uiten van emoties en de manier waarop we bewegen. Ook kan verstoring ontstaan door hersenletsel (aangeboren of later verkregen door NAH). Soms is uitgesproken gedrag zichtbaar door de wijze waarop informatie wordt verwerkt zoals bij ASS, ADHD, ADD of hoog sensitief zijn.
Er zijn mensen die overprikkelt zijn en daardoor prikkels (ver)mijden of er bang voor zijn. Denk aan het je vaak angstig voelen met een te hoge spierspanning, te voorzichtig zijn in je doen en laten, problemen of weerstand hebben met eten, selectief zijn in het dragen van kleding door vervelende randjes aan sokken, kriebelende kledinglabels en schurende stof van kledingstukken. Ook wanneer je onhandig bent kun je niet vertrouwen op je lijf. Dan zijn er nog de tenenlopers en de mensen met hoogtevrees of wagenziekte.
Tegengesteld aan overgevoeligheid is ondergevoeligheid. Je hebt dan juist (hele) sterke prikkels nodig om alles beter te beleven. Dat zijn kinderen en volwassen met (te) veel energie, die drukte opzoeken en misschien ook druk zijn. Graag overal aan zitten, ergens tegen aan leunen of hangen of liefhebbers zijn van sterke bewegingen zoals in de achtbaan. Prikkelzoekers houden van inspanning en zwaar werk, lekker vies worden, zoeken graag aanrakingen op of zijn fysiek ingesteld.
Bij over- en onderprikkkeling kan de sensorische integratie van invloed zijn op aandacht en concentratie, maar dat hoeft niet. De gegeven voorbeelden bestaan in vele variaties en wisselen per persoon.
Bij problemen met sensorische integratie doen de zintuigen het op zichzelf meestal uitstekend. Het is de manier van informatieverwerking die problemen veroorzaakt. Hierdoor kan er niet worden vertrouwd op de informatie die via waarneming binnen komt. Het maakt dat je te traag, te snel of te (on)gevoelig reageert. Je handelingen verlopen niet naar wens doordat de verwerkingsprocessen niet goed verlopen. Het beïnvloed je mate van alertheid -en focus, het bepaalt je emoties -en gedrag en het bepaalt eigenlijk je hele functioneren overdag en ‘s nachts.
In 2007 maakte ik kennis met sensomotorische integratie. De relaties tussen zintuiginformatieverwerking, de manier van bewegen -en motorisch handelen en
hoe gedrag hierdoor wordt beïnvloed, heeft een grote toegevoegde waarde in mijn werk als oefentherapeut en Kinderoefentherapeut. Interessante en duidelijke informatie vind je op de site van Els Rengenhart.
Met sensorische integratie therapie zijn verwerkingsprocessen te beïnvloeden. Niet als doel op zich, maar als middel om binnenkomende zintuiginformatie beter te leren reguleren. Dat kan!
Aandacht en alertheid zijn praktisch te beïnvloeden. Hoe prikkels worden ervaren kan worden gereguleerd. Zijn prikkels te sterk dan leer je ze dempen. Zijn prikkels te zwak dan is juist stimulatie van de betreffende prikkels nodig. Verandering kost tijd. Het is werk in uitvoering die afhankelijk van oorzaak en omstandigheden kortere of langere tijd nodig heeft. De begeleiding neemt vaak een half jaar tot een jaar. Het is de moeite waard en een mooi en waardevol leerproces. Ik help kinderen en volwassenen er graag mee. Bel of neem contact met mij op als je meer over sensorische integratie wilt weten.